Veel mensen kennen serotonine als gelukshormoon omdat het een belangrijke rol speelt bij het reguleren van onze stemming en emoties. Het heeft invloed op gevoelens van tevredenheid, welzijn en blijdschap.
Redenen voor deze bijnaam van 'gelukshormoon'.
Er zijn verschillende redenen waarom serotonine deze bijnaam heeft gekregen:
1. Stemmingsregulatie: Serotonine reguleert signalen in de hersenen die verband houden met stemming en emotionele reacties. Het heeft invloed op het vermogen van de hersenen om positieve gevoelens te ervaren en te behouden, wat kan resulteren in een gevoel van geluk en welzijn [1]. 2. Bevordering van positieve emoties: Serotonine beĆÆnvloedt verschillende neurotransmittersystemen in de hersenen, waaronder dopamine. Door de activiteit van dopamine te reguleren, kan serotonine bijdragen aan het ervaren van positieve emoties en beloningsreacties [2].
3. Invloed op angst en stress: Serotonine speelt ook een rol bij het reguleren van angst en stress. Voldoende serotoninespiegels kunnen helpen om stressresponsen te verminderen en gevoelens van angst en spanning te verminderen, wat het algemene welbevinden kan bevorderen [3].
Hoe het lichaam serotonine aanmaakt
Het menselijk lichaam kan tryptofaan niet zelf aanmaken en moet het uit voedsel halen. Serotonine wordt gemaakt uit het essentiĆ«le aminozuur tryptofaan. Voedingsmiddelen rijk aan tryptofaan zijn onder andere eieren, zuivelproducten, gevogelte, vis, peulvruchten, noten en zaden [4]. Vervolgens moet tryptofaan de bloed-hersenbarriĆØre passeren om te worden gebruikt voor de serotonineproductie in de hersenen, zodat het ook beschikbaar is om te doen waar het bedoeld voor is.
Hier wordt het uitdagend
Tryptofaan wordt in de hersenen omgezet in 5-hydroxytryptofaan (5-HTP) door het enzym tryptofaanhydroxylase (TPH). Dit is een lastige stap voor het lichaam omdat het kan wordt beĆÆnvloed door verschillende factoren zoals genetische variaties, het voedingspatroon en hormonen [5]. Er zijn verschillende zogenoemde co-factoren van belang om dit proces goed te laten lopen.
Co-factoren en vitamines
Verschillende co-factoren en vitamines zijn betrokken bij de synthese van van tryptofaan tot serotonine. Ik licht er Ć©Ć©n uit: vitamine B6 bijvoorbeeld, is essentieel voor de omzetting naar serotonine. Om je lichaam te ondersteunen in het aanmaken van serotonine is dan ook belangrijk om een adequaat niveau van vitamine B6 in je dieet te behouden door voedingsmiddelen te eten zoals vlees, vis, volle granen, bonen en bananen[6]. Er zijn echter veel veel andere processen die ook weer van invloed zijn op de beschikbaarheid van de B-vitaminen. Denk maar aan alcoholgebruik, roken, bepaalde auto-immuunziekten, darmaandoeningen, stress.
Als dit dan allemaal gelukt is, wordt 5-HTP uiteindelijk omgezet in serotonine door weer een ander enzym (5-HTP decarboxylase) en is het antwoord op de vraag 'Hoe maakt het lichaam serotonine aan?' gegeven.
5-HTP suppletie
5-HTP is dus een directe voorloper van serotonine. Nu begrijp je ook waardoor 5-HTP suppleren in sommige gevallen wordt overwogen de beschikbaarheid van serotonine te verhogen. Je slaat daarmee een stap over, want 5-HTP zo direct in de hersenen de serotonineniveaus kan beĆÆnvloeden. 5-HTP kan echter interacteren met met bepaalde medicijnen zoals antidepressiva, waardoor het altijd raadzaam is professioneel medisch advies in te winnen voordat je begint met het gebruik van 5-HTP supplementen.
In een volgende blog vervolg ik meer praktisch met: Serotonine en Emotioneel Evenwicht: Ontdek je Natuurlijke Boosters.
Referenties
1. Nishizawa S, et al. Happiness and serotonin receptor gene polymorphism. J Hum Genet. 2011 Jan;56(1):26-30.
2. Delgado PL. Depression: the case for a monoamine deficiency. J Clin Psychiatry. 2000;61 Suppl 6:7-11.
3. Albert PR. Why is depression more prevalent in women? J Psychiatry Neurosci. 2015 May;40(3):219-21.
4. Wurtman RJ, Wurtman JJ. Brain serotonin, carbohydrate-craving, obesity and depression. Obes Res. 1995 Nov;3 Suppl 4:477S-480S.
5. Ozaki N, et al. Analysis of variants in tryptophan hydroxylase and serotonin 1A receptor genes in patients with mood disorder. Psychiatr Genet. 2003 Jun;13(2):61-4.
6. Dakshinamurti K, et al. Tryptophan metabolism: influence of protein intake and hormonal and pharmacological manipulations. J Nutr. 1993 Apr;123(4):592-600.